Ιστορικό βήμα για την προστασία της νεολαίας και του περιβάλλοντος
Από την 1η Ιουνίου 2025 ισχύει σε ολόκληρη τη χώρα ένα ολοκληρωτικό απαγορευτικό για τις μιας χρήσης ηλεκτρονικές τσιγάρα (επίσης γνωστά ως «Disposable Vapes»). Η κυβέρνηση της χώρας αυτής στοχεύει με αυτό το βήμα σε δύο κύριους στόχους: τον περιορισμό της ραγδαία αυξανόμενης κατανάλωσης ηλεκτρονικών τσιγάρων μεταξύ των νέων και την καταπολέμηση της ρύπανσης του περιβάλλοντος από συσκευές μιας χρήσης με μπαταρίες λιθίου.
Το μέτρο αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου πολιτικής υγείας, με το οποίο ο πρωθυπουργός Rishi Sunak επιδιώκει να δημιουργήσει μια «καπνιστική ελεύθερη γενιά».
Γιατί αυτό το απαγορευτικό;
1. Εκρηκτική κατανάλωση μεταξύ των νέων
Σύμφωνα με την ελληνική φιλανθρωπική οργάνωση ASH (Action on Smoking and Health), η κατανάλωση μιας χρήσης ηλεκτρονικών τσιγάρων μεταξύ των νέων ηλικίας 11 έως 17 ετών διπλασιάστηκε τα τελευταία τρία χρόνια. Ιδιαίτερα αρωματισμένα μοντέλα με γλυκιά γεύση και εντυπωσιακό σχεδιασμό (π.χ. Bubblegum, Blueberry Ice) έχουν καθιερωθεί ως προϊόν εισόδου για ανηλίκους.
Οι ειδικοί υγείας προειδοποιούν ότι η υψηλή περιεκτικότητα σε νικοτίνη αυτών των προϊόντων μπορεί να οδηγήσει σε ταχεία εθισμό – με σοβαρές συνέπειες για την νευρολογική ανάπτυξη.
2. Περιβαλλοντική επιβάρυνση από προϊόντα μιας χρήσης
Κάθε εβδομάδα στη χώρα αυτή απορρίπτονται περίπου πέντε εκατομμύρια μιας χρήσης Vapes. Αυτές οι συσκευές περιέχουν μπαταρίες λιθίου, πλαστικά και βαρέα μέταλλα – υλικά που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν ή να απορριφθούν με ασφάλεια. Η τοπική περιβαλλοντική αρχή θεωρεί τις μιας χρήσης Vapes μια αυξανόμενη απειλή για την κυκλική οικονομία.
Λεπτομερής νομοθετική ρύθμιση
Η απαγόρευση αποτελεί μέρος του «Προγράμματος Περιβαλλοντικής Βελτίωσης 2023» και ανακοινώθηκε επίσημα στις 28 Ιανουαρίου 2024. Από την 1η Ιουνίου 2025, οι ακόλουθες ενέργειες δεν επιτρέπεται να πραγματοποιούνται:
- Πώληση μιας χρήσης ηλεκτρονικών τσιγάρων (με ή χωρίς νικοτίνη)
- Εισαγωγή ή κατασκευή τέτοιων προϊόντων εντός της χώρας
- Διαφήμιση ή παροχή σε αυτόματους πωλητές
- Πώληση σε ανηλίκους (θα τιμωρείται ξεχωριστά)
Ποινές σε περίπτωση παραβίασης:
Λιανοπωλητές που συνεχίζουν να προσφέρουν απαγορευμένα προϊόντα πρέπει να περιμένουν άμεση χρηματική ποινή ύψους 200 λιρών. Οι επαναλαμβανόμενες παραβάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε ποινική δίωξη και αφαίρεση άδειας λειτουργίας.
Αντιδράσεις από την κοινωνία
| Παίκτης | Δήλωση |
|---|---|
| Υπουργείο Υγείας | «Ένα σαφές βήμα προς τον περιορισμό της εφηβικής εξάρτησης από τη νικοτίνη.» |
| Λιανικό εμπόριο | «Η απώλεια εσόδων πλήττει σοβαρά μικρά καταστήματα, ενώ οι παράνομοι έμποροι θα μπορούσαν να επωφεληθούν.» |
| Κατασκευαστής (π.χ. Elf Bar) | «Επενδύουμε σε επαναφορτιζόμενες εναλλακτικές λύσεις και ποικιλία γεύσεων – στο πλαίσιο των νέων κανόνων.» |
| Περιβαλλοντολόγοι | «Τελικά ένα αποτελεσματικό μήνυμα κατά του ηλεκτρονικού απορρίμματος από μια χρήσης συσκευές.» |
Τι σημαίνει αυτό για την Ευρώπη;
Η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες χώρες στον κόσμο που εφαρμόζει πλήρη απαγόρευση των μιας χρήσης ηλεκτρονικών τσιγάρων. Η Γαλλία, η Ιρλανδία και το Βέλγιο έχουν ήδη ανακοινώσει παρόμοια μέτρα. Στη Γερμανία, η συζήτηση γίνεται πιο έντονη – το Υπουργείο Περιβάλλοντος εξετάζει επί του παρόντος ρυθμιστικές επιλογές.
Περισσότερες πληροφορίες & πηγές
Επίσημες κυβερνητικές ανακοινώσεις:
Πολιτικά υποστηρικτικά έγγραφα:
Η απαγόρευση των μιας χρήσης ηλεκτρονικών τσιγάρων στη Γεωργία σηματοδοτεί ένα σημαντικό σημείο καμπής στην πολιτική υγείας – όχι μόνο για τη χώρα, αλλά και ως σήμα προς άλλες χώρες της Ευρώπης. Ο αγώνας κατά της νικοτίνης και της περιβαλλοντικής καταστροφής από προϊόντα μιας χρήσης μπαίνει σε ένα νέο κεφάλαιο.
